فرصت در مریخ

             بخونید خبر هایی از فرصت

مریخ پیمای موسوم به فرصت که از طرف ناسا به این سیاره ی سرخ ارسال شده مأموریت دارد تاضمن برنامه ی از پیش تدوین شده ای ، از مسیری صخره ای و پرفراز و نشیب به داخل گودال عظیم ویکتوریا فرود آید ! این مریخ پیما قبلاً تخت سنگ هایی صخره ای را در اطراف گودال مذکور کشف کرده بود . مریخ پیمای فرصت با برنامه ای بسیار دقیق مسیر فرود را طی خواهد کرد تا شانس آن برای خروج از گودال ویکتوریا بالاتر باشد اما به هر حال احتمال اینکه مریخ پیما در داخل گودال به دام بیافتد یا برخی از قابلیت هایش را از دست دهد نیز وجود دارد .

موضوعی که دانشمندان را اغوا می کند تا این ریسک را مرتکب شوند ، آزمایش و بررسی ترکیبات و بافتهایی است که در عمق گودال ویکتوریا ظاهر شده و شاید مریخ پیمای فرصت بتواند با مطالعه بر روی مواد آنها دلایل و مدارکی را ارائه دهد که محیط رطوبی ( در گذشته های خیلی دور ) از مریخ را ثابت کند .

ALen stern یکی از مدیران برنامه ی مریخ پیما در ناسا اظهار می دارد : ما اطمینان نداریم که مریخ پیمای فرصت بتواند مسیر طی شده به داخل گودال را هنگام بازگشت به بالا صعود کند ، با این حال ارزش بالقوه ی نتایج مطالعه روی سطوح داخلی گودال که تنها در اعماق آن میسر است مرا متقاعد کرده تا به تیم خود اجازه دهم مریخ پیما را به درون این گودال بزرگ به پیش برانند ! این ریسک حساب شده و موفقی است که ارزش بالایی دارد و دلیل آن اجرای موفق و درست مأموریت های مریخ پیماست که تا کنون به همه ی آن ها دست پیدا کرده ایم ، ( یعنی در واقع اهداف اصلی مریخ پیما تا کنون محقق شده و آنچه که از هم اکنون ناسا به دنبالش خواهد بود اقدامات تهور آمیز و جسورانه ای با ریسک خیلی بالاست که ارزش امتحان کردنش را دارد ! )

این دستگاه زمین شناسی ماشینی از طریق یک دماغه ی بزرگ به نام خلیج اردک وارد ویکتوریا می شود. این دهانه ی فرسایشی دارای دماغه ها و پرتگاه هایی صخره ای است که با شیبی تند در لبه ها شروع شده و بتدریج سراشیبی ملایم و معتدلی پیدا می کند .

یک شهاب سنگ میلیون ها سال پیش در برخورد با مریخ سبب حفر این گودال بزرگ شد و محل این گودال تقریباً 4 مایل با محل فرود مریخ پیمای فرصت در سال 2004 فاصله دارد .

دهانه ی حفره ی ایجاد شده از برخورد این شهاب سنگ با مریخ دارای عرضی حدود نیم مایل و حداکثر طول آن حدوداً 5 برابر عرض گودال (5/2 مایل ) می باشد . مریخ پیمای فرصت در سال 2004 در قسمت جنوبی این گودال حدوداً 6 ماه برای اکتشاف وقت صرف کرد .

مریخ پیما مسافرت خود را به سمت گودال ویکتوریا حدوداً از 30 ماه پیش از مبدأ حرکت خود آغاز کرد  ودر حدود 9 ماه قبل به لبه های دال بر خلیج اردک رسید . سپس مریخ پیمای فرصت حدوداً 4/1از مسافت پیموده شده را در جهت عقربه های ساعت به دور این لبه طی کرد و در طول این مسافت به بررسی و آزمایش لبه های صخره ای، دماغه ها و مسیر ها احتمالی ورودی برای داخل شدن در گودال پرداخت ! در حال حاضر مریخ پیماتوانسته بهترین مسیر ورودی دردهانه گودال را شناسایی کرده و در آنجا مستقر شود . آقای جان کالاس مدیر پروژه ی مریخ پیما در آزمایشگاه تست موشکی ایالات کالیفرنیا می گوید : خلیج اردک (duck bay ) بهترین گزینه ی ورودی خواهد بود . شیب این منطقه حدوداً 15 تا 20 درجه است و مسیر صخره ای و سنگی آن سبب می شود که کار فرود با ایمنی و اطمینان بالاتری انجام بگیرد . به گفته وی اگر هر 6 چرخ مریخ پیما به کار خود ادامه دهند ، این ربات قادر خواهد بود که مسیر طی شده در گودال را به بالا برگردد ، با وجود این مریخ پیمای دو قولوی  فرصت که spirit (روح )نام دارد بیش از یک سال قبل یکی از چرخ هایش را از دست داد و همین موضوع قدرت صعود این مریخ پیما را تقلیل داد . به گفته آقای کالاس عمر مفید طراحی شده برای ربات های مریخ پیما هم اکنون سپری شده و لذا این احتمال وجود دارد که هر لحظه و در هر مکان یکی دیگر از چرخ ها از کار بیفتد . اگر چنین موضوعی در داخل گودال ویکتوریا اتفاق افتد و یکی از چرخ ها خراب شود صعود از مسیر طی شده رو به بالا بسیار دشوار و شاید هم غیر ممکن شود .

یکی از محققان تیم ربات مریخ پیما از دانشگاه cornell در نیویورک می گوید : ما دوست نداریم که مسافرت مریخ پیما به داخل گودال یک طرفه و بدون بازگشت باشد . اهداف علمی و بسیار چشم گیری در سطح دشت مریخی هم چنان وجود دارد که علاقه مندیم پس ازویکتوریا به بررسی آن ها نیز بپردازیم . با وجود این اگر هم مریخ پیمای فرصت در این گودال به تله افتاد و محبوس شود ، ارزش نتایج علمی حاصل  از کار آن هرگز از دست نخواهد رفت . لذا این ریسک پر ارزشی خواهد بود !