رویت هلال و تقویم

سومین همایش رویت هلال و تقویم

سومین همایش رویت هلال و تقویم روز 14 شهریور ماه 1386 در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برگزار خواهد شد.

آذرین یزدانی

۵ شهریور ۱۳۸۶

 

از کلیه علاقمندان و پژوهشگران دعوت می‌شود جهت دریافت فرم ثبت نام و اطلاعات بیشتر به پایگاه اطلاع رسانی مرکز تقویم به نشانیhttp://calendar.ut.ac.ir/Fa/
مراجعه نمایند.
لازم به ذکر است آخرین فرصت ثبت نام ۱۰ شهریور ماه است.

برنامه‌های این همایش به صورت زیر خواهد بود.

صبح
8 - 8:30 پذیرش
8:30 - 9:30 افتتاحیه

سخنرانی‌های بخش 1
رؤسای جلسه: دکتر رضا عبداللهی و دکتر سید جلیل‌الدین فاطمی

ساعت	عنوان مقاله	نگارندگان
9:30- 9:55	مباحثی درباره معیارهای رؤیت پذیری و تقویم قمری	دکتر نعمت ا... ریاضی
9:55- 10:20	تشخیص هلال ماه بحرانی با استفاده از روش‌های پردازش تصویر	مهندس محسن لسانی – دکتر سید جلیل‌الدین فاطمی
10:20- 10:45	پذیرایی
10:45- 11:10	مدل مثلثی ایران در پیش بینی رؤیت هلال در روز	مهندس سید قاسم رستمی
11:10- 11:35	بررسی نجومی رؤیت هلال ماه‌های رمضان و شوال 1428 در ایران	سید محسن قاضی‌میرسعید - محمدرضا صیاد
11:35- 12	معادلات و جدول تقویم میلادی	محمدرضا صیاد
12- 14	نماز - ناهار- بازدید از مقاله‌های دیواری

بعد از ظهر

سخنرانی‌های بخش 2
رؤسای جلسه: دکتر نعمت‌ا... ریاضی و دکتر امیرمسعود عباسی

ساعت	عنوان مقاله	نگارندگان
14- 14:25	طراحی ضابطه‌های ترکیبی جدید در رؤیت‌های هلال ماه: مزایا و مشکلات پیش‌رو	حمیدرضا گیاهی‌یزدی
14:25- 14:50	بررسی حد دانژون در رؤیت هلال ماه	امیر حسن زاده
14:50- 15:15	بررسی اختلاف آغاز ماههای قمری براساس فتوای مشهور	حجت‌الاسلام سیدمحمدرضا سیدموسوی
15:15- 15:40	گاه‌شماری‌های شمسی- قمری	دکتر رضا عبداللهی
15:40- 16:05	اذان ظهر، عبور خورشید از نصف‌النّهار ناظر یا بیشینة ارتفاع آن؟	علی‌اکبر نیری
16:05- 16:35	پذیرایی و بازدید از مقاله‌های دیواری

سخنرانی‌های بخش 3
رؤسای جلسه: محمدرضا صیاد و حمیدرضا گیاهی‌یزدی

ساعت	عنوان مقاله	نگارندگان
16:35- 17	معیار جدید (اولین معیار هوشمند) رؤیت هلال ماه	مهندس علی‌رضا حکیمی - دکتر سعید ستایشی
17- 17:25	تغییر طول سال شمسی و عوامل مؤثر بر آن	مصطفی حسن پناه - امیر حسن‌زاده
17:25- 17:50	نرم‌افزار «مهر و ماه» برای محاسبه مشخصات نجومی خورشید و ماه	حجت‌الاسلام بیژن سهرابی
17:50- 18:05	روش عملی و استفاده از ابزارهای پیشرفته به ویژه CCD در رؤیت هلال‌های بحرانی	سعید دوست‌محمدی - مهندس محسن لسانی - دکتر سیدجلیل‌الدین فاطمی
18:05- 18:30	مقایسه روشها و معادلات مختلف برای اعمال کبیسه‌های گاهشماری هجری خورشیدی در منابع مختلف	فرید قاسملو
18:30- 19	گزارش‌هایی از همایش یکسان‌سازی تقویم در جهان اسلام (کشور مغرب) و همایش کاربرد محاسبات نجومی (کشور امارات)	حجت‌الاسلام علیرضا موحدنژاد - علیرضا بوژمهرانی

مقالات دیواری:

ردیف	عنوان مقاله	نگارنده
1	معرفی نرم‌افزارهای (0/6 m.c ) و ( 0/5 act ) و ترجمه راهنمای آنها	سید حسن میرسالاری
2	تأثیر آموزش بر افزایش آگاهیهای عموم جامعه در زمینة رؤیت هلال ماه	محمد احمدی
3	دستگاه یکی کنندۀ نقطۀ دید در هنگام رؤیت هلال ماه	کاوه صلواتی
4	گزارشی از انجمن نجوم آماتوری ایران - ضوابط علمی رؤیت‌پذیری هلال ماه	مهندس مسعود عتیقی
5	استهلال با استفاده از تلسکوپ رادیویی	دکتر حبیب‌ا... عصاره
6	بررسی عوامل مؤثر در تعیین شکل مداری ماه	احسان مهرجو

آسمان و زمین با گوگل

گوگل، آسمان را به زمین دوخت

شرکت گوگل در حرکتی نو بخش آسمان را به دیگر بخش های نسخه جدید نرم افزار گوگل ارث (Google Earth) افزود. (پیوند دریافت این نرم افزار در محدوده ایران به روز شد.)

تماس های بیشماری با ما مبنی بر عدم امکان بارگذاری این نرم افزار در محدوده ایران گرفته شد که به همین سبب، پیوند دریافت نرم افزار در قسمت «نحوه دسترسی» به روز شد.

طراحان نرم افزار گوگل ارث(Google Earth) متعلق به شرکت گوگل، موتور جستجوی معروف جهان، دست به ابتکار جدیدی در بخش نمایش آسمان زده اند. از این پس شما می توانید به طور رایگان از آسمان نمای این نرم افزار برای نمایش آسمان استفاده کنید. همانطور که ظهور گوگل ارث به طور غیر قابل باوری مورد شگفتی همگان قرار گرفت؛ این آسمان نما نیز در نوع خود ساختاری نامتشابه به دیگر نسخه های آسمان نمای آنلاین(Online) دارد، به طوری که در حال حاضر داده های مربوط به ۱۰۰ میلیون ستاره و ۲۰۰ میلیون کهکشان را داراست و این اجرام را می تواند در میدان دید مورد نظرتان رسم کند. آسمان نمای گوگل ارث همچنین قابلیت پیدا کردن ۲۰ هزار جرم سماوی را بر اساس نام دارد.

نسخه جدید نرم افزار گوگل ارث، چهارشنبه، ۳۱ مرداد ۱۳۸۶، بر روی اینترنت(شبکه جهانی وب) قرار گرفت. در این نسخه جدید علاوه بر بخش آسمان، خصیصه های دیگری نیز افزوده شده که از جمله می توان به ۱۳ زبانه بودن آن اشاره کرد. بدین ترتیب شما می توانید در صورت تمایل حتی بخش آسمان را به زبان های همچون عربی، فرانسه، ... ببینید. از دیگر قابلیت های این نرم افزار می توان به نمایش یا عدم نمایش صورت های فلکی، تصاویر هابل، ماه، سیارات، راهنمای کهکشان ها و زندگی ستاره اشاره کرد.
موسسه تلسکوپ فضایی هابل در همکاری با گوگل به انتخاب ۱۲۵ عکس پرداخته است که پربیننده ترین عکس های هابل بوده اند. شما می توانید با انتخاب این عکس ها، ضمن رصد مجازی آن ها از توضیحات مبسوط کنار آن بهره ببرید. این اتمام کار نیست و شما قادرید با کلیک کردن بر لوگوی هابل در کنار اجرام سماوی دیگر، عکس های آن ها را نیز دریابید، حتی آن اجرامی که به تازگی تصویر برداری شده اند؛ زیرا قرار است همزمان با انتشار جدیدترین عکس های هابل، این عکس ها در گوگل ارث نیز قرار گیرد.

منبع داده های اطلاعاتی اجرام سماوی گوگل ارث، دو منبع DSS : Digitized Sky Survey و SDSS : Sloan Digital Sky Survey بودند. DSS شامل اطلاعات تمام آسمان از نزدیک به یک میلیون جرم سماوی و SDSS حاوی اطلاعات صدها میلیون جرم کم فروغ تر در بیش از فقط یک چهارم آسمان است.

منجمان آماتور می توانند عکس های اعماق آسمان خودشان را بر زمینه آسمان این نرم افزار به طور شخصی قرار دهند و وصل کنند. دانشمندان امیدوارند که از این طریق، منجمان آماتور پیاپی از کشف ابرنواخترهایی نو خبر دهند. با وجود این، آسمان نمای گوگل ارث برای تمامی آنانی که به تازگی چشم به آسمان دوخته اند نیز قابل استفاده و بسیار ساده است.

گوگل ارث و نجوم آماتوری
پیش از این نیز منجمان آماتور به سراغ این نرم افزار رفته بودند. نخست منجمان آماتور و رصدگران هلالی که به دنبال رصدگاهی با افق باز و در عین حال دور از شهر بودند؛ چندین رصدگاه جدید بدین طریق مورد توجه رصدگران قرار گرفت. دسته دوم، علاقه مندان شهابسنگ ها که تصاویر دهانه های برخوردی را مورد بررسی قرار می دادند. گروه دیگری نیز با استفاده از قابلیت جدید گوگل ارث در نمایش آلودگی نوری به بررسی آلودگی نوری در مناطق مختلف جهان می پرداختند.

تاریخچه
گوگل ارث عنوان نرم افزاریست که زمین را به شکل مجازی نشان می دهد. این نرم افزار در اصل نامش ارث ویور(Earth Viewer) و محصول شرکت کی هول(Keyhole) در حوالی سال ۲۰۰۳ است. شرکت نرم افزاری کی هول در سال ۲۰۰۱ شکل یافت و در ابتدا با پشتوانه مالی شرکت معروف سونی(Sony) پاگرفت. سه سال بعد، در سال ۲۰۰۴، به شرکت نرم افزاری گوگل ملحق شد. در سال ۲۰۰۵ گوگل عنوان گوگل ارث را بر روی این بسته نرم افزاری گذاشت و این نرم افزار را با غالبی نوین و تجهیز شده و تحت تبلیغ قوی ترین موتور جستجوی جهان، تبدیل به نرم افزاری بی بدیل کرد. گوگل ارث از نخستین نسخه هایش تاکنون دست خوش تغییرات و بهبودهای زیادی شده است.

وضوح تصاویر زمینی
کیفیت تصاویر زمینی در این نرم افزار در مناطق مختلف گوناگون است. به طور معمول کیفیت تصاویر ۱۵ متر به ازای هر پیکسل است. اما در مناطق خاصی در کشورهای اروپایی و ایالات متحده به سبب تصویربرداری هواپیمایی، کیفیت تصاویر به یک متر در چند پیکسل نیز می رسد. اقیانوس ها، جزایر اقیانوسی و جنوبگان از جمله مناطقی هستند که هنوز هم در این نرم افزار از کیفیت تصاویر خوبی برخوردار نیستند.

نحوه دسترسی
اگر در محدوده کشور ایران زندگی می کنید، به سبب تحت تحریم بودن ایران امکان دریافت این نرم افزار به صورت مستقیم از روی وبگاه گوگل وجود ندارد. در بارگذاری این نرم افزار شما می توانید از روش های غیر مستقیم استفاده کنید. یکی از این روش ها استفاده از وبگاه های بارگذاری نرم افزار است. یکی از معتبرترین این وبگاه ها، www.download.com است که جدیدترین نسخه های نرم افزارهای معتبر دنیا در این وبگاه قرار داده می شود.

پیوند بارگذاری این نرم افزار از وبگاه Download :

Google Earth 4.2

اما اگر خارج از محدوده کشور ایران زندگی می کنید. شما می توانید برای بارگذاری این برنامه به وبگاه رسمی گوگل ارث مراجعه کنید و از آن جا جدیدترین نسخه آن را دریافت و نصب کنید.

در هر صورت پس از نصب برنامه،‌ با اجرا برنامه و به طور همزمان اتصال به اینترنت ترجیحاً پرسرعت(هر جای جهان که بودید) خواهید توانست از اکثر مزایای آن بهره ببرید. گوگل ارث سه حالت برای دریافت دارد. اولی نسخه رایگان آن است، دومی نسخه ۲۰ دلاری با نام گوگل ارث پلاس(Plus) که عوارض بیشتری را نمایان می کند و قابلیت های بیشتری دارد و دیگری گوگل ارث پرو(Pro) که نرم افزاریست تجاری با هزینه ۴۰۰ دلار در سال. شما برای استفاده از بخش آسمان نمای گوگل ارث می توانید از همان نسخه رایگان آن بهره ببرید.

خبرها حاکی از آنست که شرکت مایکروسافت(Microsoft) نیز قصد دارد تا آخر سال میلادی ۲۰۰۷ آسمان نمای آنلاین خود را بر روی اینترنت قرار دهد.

ژاپن و چین رقابت می کنند

رقابت چین و ژاپن برای پرتاب فضاپیماهای کاوشگر به کره ماه

درحالی که ژاپن مدعی است برنامه فضایی جدید این کشور از زمان پرتاب کاوشگر آپولو بزرگترین برنامه فضایی جهان است، .   درحالی که ژاپن مدعی است برنامه فضایی جدید این کشور از زمان پرتاب کاوشگر آپولو بزرگترین برنامه فضایی جهان است، چین کاوشگرهای خود را برای مطالعه سطح ماه به منظور عزیمت انسان به این کره آماده می‌کند. به گزارش آسوشیتدپرس، با عزم بزرگترین قدرتهای آسیایی برای انجام نخستین ماموریت‌های بدون سرنشین خود به ماه که احتمالا تا ماه آینده انجام می‌شود، شمارش معکوس برای داغ‌ترین رقابت فضایی از زمانی که آمریکا، اتحاد جماهیر شوروی سابق را حدود چهار دهه پیش شکست داد، آغاز شده است. سازمان فضایی ژاپن هفته گذشته اعلام کرد ماهواره ماه "سلن" (‪(SELENE‬ پس از سالها تاخیر ناشی از مشکلات فنی، روز ‪ ۱۳‬سپتامبر برای پرتاب آماده می‌شود. چین نیز شایع است در ماه سپتامبر "کاوشگر چانگ یک" را پرتاب کند. به گزارش وب سایت سازمان ملی فضا چین ، ماهواره چینی و راکت "چانگ ژنگ ‪ "۳‬تمامی آزمایشهای خود را پشت سر گذاشته‌اند و ساخت سکوی پرتاب نیز به اتمام رسیده است. وزیر دفاع فناوری چین ماه گذشته به تلویزیون این کشور گفت همه چیز برای پرتاب این ماهواره تا پایان امسال آماده است. مقامات چین و ژاپن سعی دارند از اهمیت رقابت جویی با یکدیگر بکاهند. سایر قدرتهای منطقه از جمله هند، کره جنوبی، مالزی و تایوان همگی ماهواره‌هایی را در مدار دارند. ماموریت‌های برنامه ریزی شده چین و ژاپن برای اکتشاف ماه جزو بلندپروازانه‌ترین برنامه‌های فضایی محسوب می‌شوند. مقامات فضایی ژاپن اعلام کرده‌اند ‪ ۲۷۶‬میلیون دلار برای برنامه سلن هزینه کرده‌اند و این برنامه از نظر گستره و بلندپروازی بزرگترین ماموریت ماه از زمان پرتاب آپولو است و در حال کنار زدن برنامه "لونا" اتحاد جماهیر شوروی سابق و برنامه‌های "کلمنتین" و "لونار پراسپکتور" سازمان ناسا است. سلن ماموریت دارد یک ماهواره اصلی را در مدار ماه و دو ماهواره کوچکتر را در مدارهای قطبی این کره قرار دهد تا به مطالعه منشا و تکامل ماه بپردازند. ژاپن در سال ‪ ۱۹۹۰‬یک کاوشگر ماه را به فضا پرتاب کرد، اما برخلاف سلن که قصد دارد در مدار ماه بگردد، آن ماموریت یک ماموریت پرواز اطلاعاتی بود. "چانگ ‪ "۱‬چین از دوربین‌های استریو و طیف سنج اشعه ایکس برای نقشه‌برداری سه بعدی از سطح ماه و بررسی غبار آن استفاده می‌کند. به گزارش خبرگزاری شینهوا چین، این کشور در حال حاضر ‪ ۱۸۵‬میلیون دلار برای این طرح هزینه کرده است. براساس اعلام وب سایت این برنامه فضایی، پکن امیدوار است نمونه‌هایی از ماه را در ماموریت‌های بعدی جمع‌آوری کند. خبرگزاری رسمی چین "شینهوا" نیز گزارش داده است این کشور قصد دارد ظرف ‪ ۱۵‬سال آینده یک کاوشگر سرنشین‌دار را به ماه بفرستد. ژاپن نیز یک ماموریت سرنشین دار را به ماه تا سال ‪ ۲۰۲۵‬در نظر گرفته است.

نزدیک تری ستاره نوترونی کشف شد

کشف نزدیک‌ترین ستاره‌ی نوترونی

دانشمندان نزدیک‌ترین ستاره‌ی نوترونی شناخته شده را کشف کردند. فاصله‌ی این ستاره‌ی نوترونی ازما بین ۲۵۰ تا ۱۰۰۰ سال نوری است و خصوصیات عجیبی دارد که تاکنون مشاهده نشده بود.

ستارگان نوترونی دسته‌ایی از ستارگان هستند که از بقایای یک انفجار ابرنواختری پدید می‌آیند و ستاره شناسان معمولا آن‌ها را در کنار بقایای یک ابرنواختر یا یک ستاره ی همدم می‌یابند. تاکنون تنها ۷ ستاره‌ی نوترونی تک و بدون همدم شناخته شده است.

دانشمندان دانشگاه‌های ایالات متحده و کانادا٬ در بررسی یک منبع پرتوی ایکس که ماهواره‌ی « رزت »(ROSAT) آلمان و ‌آمریکا آن را کشف کرده بود، پس از کمک گرفتن از ماهواره‌ی سویفت ناسا و سپس تلسکوپ چاندرا و در نهایت رصدخانه‌ی جمینی شمالی هاوایی به این نتیجه رسیدند که جرم مورد بررسی یک ستاره‌ی نوترونی است که از صفحه‌ی راه شیری خارج شده است. این ستاره‌ی نوترونی که «کالورا»(Calvera ) نام دارد٬ بین ۲۵۰ تا ۱۰۰۰ سال نوری از ما فاصله دارد.

در این بررسی، بیش از ۱۸۰۰۰ منبع تابش پرتوی ایکس در طول موج‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. این ۱۸۰۰۰ منبع را ماهواره‌ی آلمانی-آمریکایی «رزت» در سال‌های دهه ی ۹۰ کشف کرده بود. پس از بررسی در طول موج‌های مختلف مشخص شد که منبعی با نام ۱RXS J۱۴۱۲۵۶.۰+۷۹۲۲۰۴ در طول موج‌های پرتو ایکس درخشش بسیار بیش‌تری از سایر بخش‌های طیف الکترومغناطیس مانند نور مرئی، فرو سرخ و رادیویی دارد.

سپس با کمک گرفتن از ماهواره‌ی سویفت ناسا، اطلاعات بیش‌تری از این منبع ناشناخته به دست آمد و مشخص شد درخشش آن برابر با همان میزانی است که سال‌ها پیش رزت اندازه گیری کرده بود. آنگاه بزرگ‌ترین تلسکوپ زمین را برای بدست آوردن اطلاعات نوری در خدمت گرفتند. اما تلسکوپ ۱/۸ متری جمینی در هاوایی هیچ اثری از منبع مرموز رصد نکرد. حتی کوچک‌ترین اثری از این منبع در تصاویر یافت نشد و معلوم شد که این منبع هر چه که باشد تنها در طول موج پرتو ایکس می درخشد.

با توجه به اطلاعات به دست آمده، هیچ نظریه‌ای نمی‌توانست به طور کامل وضعیت را شرح دهد. به احتمال زیاد، این جسم نوع پیچیده‌ای از ستارگان نوترونی است همچنین بعید نیست نوع جدیدی از اجرام در فضا باشد. مورد عجیب دیگری هم درباره‌ی کالورا وجود دارد. ستارگان نوترونی به طور معمول در صفحه‌ی راه شیری پدید می‌آیند ولی کالورا در بخش‌های خارجی صفحه‌ی کهکشان واقع شده است. ممکن است کالورا در صفحه‌ی راه شیری تشکیل شده و سپس بر اثر نیرویی به خارج از صفحه رانده شده باشد.

با کشف کالورا، دانشمندان می‌گویند ممکن است تعداد زیادی از این گونه اجرام در گیتی وجود داشته باشد که با بررسی‌های بیش‌تر در سال های آینده اطلاعات ارزشمندی از چگونگی شگل گیری این اجرام و ساختار آنها بدست خواهند آورد.

منبع: Sky and Telescope و Universe Today

کاسینی و یخ فشان های نگران کننده

یخ‌فشان‌ها خطری برای کاسینی ندارند

بررسی‌ها نشان می‌دهد که گذر هیجان انگیز کاسینی از فراز قمر انسلادوس و عبور آن از میان ذرات یخ٬ خطری برای این فضاپیما ایجاد نخواهد کرد.

 

 

اخترشناسان و دانشمندان علوم سیاره‌ای بی‌صبرانه منتظر دیدار فضاپیمای کاسینی و قمر انسلادوس هستند. اواخر اسفند امسال٬ فضاپیمای کاسینی از فاصله‌ی ۱۰۰ کیلومتری انسلادوس٬ یکی از اقمار جالب و شگفت انگیز زحل٬ خواهد گذشت.

اما این گذر نگرانی‌هایی را در پی دارد. انسلادوس یخ‌فشان‌هایی دارد که ذرات یخ تا فاصله‌ی صدها کیلومتر در فضا پرتاب می‌کنند. آیا گذر فضاپیمای کاسینی از داخل این ذرات یخ می‌تواند خطری برای آن به وجود آورد؟

بنا به گفته ی «لری اسپوزیتو»(Larry Esposito) ٬ مسئول طیف نگار فرابنفش کاسینی٬ چنین امری ممکن نیست. او می‌گوید بررسی تصاویر فرابنفش نشان می‌دهد که ذرات یخی که به بیرون پرتاب می‌شود کوچک‌تر از آن است که باعث آسیب دیدن کاسینی شود.

دانشمندان مشتاقانه منتظر نزدیک‌ترین گذر کاسینی از فراز انسلادوس٬ قمر شگفت انگیز زحل٬ هستند تا بتوانند جوابی برای سوالات خود٬ درباره‌ی پدیده‌های عجیب سطح این قمر پیدا کنند.

منبع: sky and telescope

حفره خالی

حفره خالی                در کهکشان

اختر شناسان می گویند حفره ای در کیهان یافته اند که خالی از کهکشان ، ستاره و حتی ماده تاریک است. پروفسور لورنس رادنیک که تحقیق وی در مجله اختر فیزیک (Astrophysical Journal) به چاپ رسیده می گوید" نه تنها تا به حال کسی یک حفره خالی به این بزرگی پیدا نکرده است بلکه ما هرگز انتظار دیدن چنین حفره ای با این اندازه را نداشتیم. رادنیک و همکاران وی می گویند زمانیکه در حال تحقیق در مورد یک محل سرد با استفاده از کاوشگر ویلکینسون بودند موفق به کشف این حفره غول آسا شده اند. وی می گوید " ما قبلا می دانستیم که این نقطه از آسمان دارای تفاوتهائی با بقیه نقاط دارد. این پژوهشگران طی کاوشها و رصدهای خود از پس زمینه ریز موج کیهانی دریافتند که این منطقه سردتر از سایر نقاط می باشد. لیلیا ویلیامز ،پروفسور و ‌استاد یار این دانشگاه می گوید " بر اساس مطالعات رصدی و حتی مشابه سازی های رایانه ای در مقیاس گسترده ، چیزی که ما موفق به کشف آن شدیم غیر عادی می باشد. اختر شناسان می گوید این ناحیه حتی خالی از ماده تاریک می باشد که بطور مستقیم با چشم قابل روئیت نیست و معمولا فقط با اندازه گیری نیروهای گرانشی قابل رد گیری می باشد. این حفره خالی در صورت فلکی نهر (Eridanus) و جنوب غربی جبار قرار دارد.

گزارشی زیبا از بزرگداشت

گزارشی از بزرگداشت استاد ثبوتی

در شب هفتاد و پنجمین سالروز تولد دکتر یوسف ثبوتی، بزرگداشت این استاد بزرگ اخترشناسی ایران با حضور جمع پرشمار فرهیختگان علمی کشور و دوستداران وی برگزار شد.

بسیاری او را به نام پدر اخترشناسی نوین ایران می‌شناسند. دکتر یوسف ثبوتی نامی آشنا و پر ارج در جامعه علمی ایران و در سطح بین‌المللی است. شاگردان او، چه آنها که اکنون در جمع اخترشناسان حرفه‌ای ایران اند و چه آنها که این روزها در مرکز تحصیلات تکمیلی زنجان از این چشمه دانش می‌آموزند او را مثالی را از تلاش و جدیت در پژوهش‌های علمی می‌دانند. او در تاسیس نهادهای علمی بسیاری نقش داشته است، از اساسنامه انجمن فیزیک ایران در دهه ۱۳۴۰ تا تاسیس رصدخانه بیرونی شیراز و آغاز نخستین دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری در ایران (در دانشگاه شیراز) در دهه ۱۳۵۰ و سپس تاسیس انجمن نجوم ایران و تاسیس مرکز تحصیلات تکمیلی زنجان (یکی از بهترین مراکز تحقیقاتی علوم پایه در ایران و منطقه). با گذشت بیش از نیم قرن آموختن و تحقیق در فیزیک، دکتر ثبوتی در کنار مدیریت مرکز تحصیلات تکمیلی و مسئولیت‌های دیگر علمی در ایران و سطح بین‌المللی (عضویت در انجمن نجوم بین‌المللی و آکادمی علوم جهان سوم) هنوز به ارائه مقاله‌های پژوهشی می‌پردازد که از نمونه‌هّای اخیر آن به صورت مشترک با اخترشناسی جوان در زمینه‌ تاج خورشیدی و جستجوی راه‌های توضیح گرانشی معماهای بزرگ کیهان‌شناسی یعنی ماده تاریک و انرژی تاریک بوده است.

سخنرانی دکتر مهریار

سی و یکم مرداد ۱۳۸۶ در شب هفتاد و پنجمین سالروز تولد وی به کوشش فرهنگسرای ابن سینا (قانون) در تهران بزرگداشت استاد ثبوتی در تالار این فرهنگسرا و با حضور جمعی از فرهیختگان علمی کشور و دوستداران وی برگزار شد. چند صد شرکت‌کننده در این برنامه خود را در لا‌به‌لای صندلی‌ها، بر زمین و حتی در فضای بیرونی تالار جا داده بودند.

برنامه با سرآغاز دکتر محمدخانی، رییس فرهنگسرای ابن‌سینا، آغاز شد که در طرحی به نام سپاس به نکوداشت مقام فرهیختگان ایرانی می‌پردازد. سپس دکتر مهریار، استاد علوم رفتاری و روان‌شناسی موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، که از سال‌ها دوست و همراه نزدیک دکتر ثبوتی بوده‌است، از ویژگی‌ها اخلاقی و منش انسانی او یاد کرد.

پس از آن دکتر محمدتقی توسلی، استاد فیزیک دانشگاه تهران و پژوهشگر مرکز تحصیلات تکمیلی زنجان، از تلاش‌ّهای استاد ثبوتی در آن مرکز و خاطرات همکاری‌های علمی خود با وی یاد کرد. او دکتر ثبوتی را از طلایه‌داران پژوهش علمی در ایران دانست. پس از اجرای موسیقی زنده با صدای کمانچه و آوای ترانه‌ای سنتی، دکتر عزت‌الله ارضی، رییس انجمن فیزیک ایران، زندگی‌نامه علمی دکتر ثبوتی و نقش او در انجمن فیزیک و نهادهای ملی دیگر را مرور کرد. دکتر ارضی تاسیس مرکز تحصیلات تکمیلی زنجان را کاری بزرگ در ایران دانست و با توجه به آماز مقاله‌های علمی ارائه شده از این مرکز، آنجا را یکی از مراکز پیشرو پژوهشی در کل منطقه دانست.

در ادامه نوبت به سخنان دکتر محمود بهزاد، ریاضیدان سرشناس ایرانی، رسید. او به اهمیت فعالیتهای علمی در ایران و نقش چهره‌های برجسته علمی پرداخت. سپس بابک امین‌تفرشی، نویسنده علمی و سردبیر ماهنامه نجوم، تحولات اخترشناسی ایران را چه در بخش حرفه‌ای-دانشگاهی و چه در بخش آماتوری در چند دهه اخیر مرور کرد و به نقش سازنده بزرگانی مانند دکتر ثبوتی در شکل‌گیری «باغ کوچک نجوم ایران» اشاره کرد. او استاد ثبوتی را چشمه‌ای واقعی در روزگاری با سراب‌های افتخار یاد کرد.

دکتر یوسف ثبوتی

مراسم نکوداشت استاد ثبوتی با سخنرانی خود ایشان و مطالبی افزوده بر سخنرانان به بخش پایانی خود، یعنی تقدیم لوح تقدیر و هدایایی به استاد رسید. دکتر ثبوتی در پاسخ به سوال مجری ادیب برنامه، سهیل محمودی، که آیا علم حیرت‌زداست یا حیرت‌زا، گفت که نمی‌دانم اما می‌دانم که علم غرور زداست.

زندگی‌نامه علمی استاد یوسف ثبوتی
دکتر یوسف ثبوتی در اول شهریور ماه ۱۳۱۱ در خانواده‌ای فرهنگی در شهر زنجان به دنیا آمد. وی پس از اتمام تحصیلات مقدماتی خود در زادگاهش در سال ۱۳۲۹ به طور همزمان در دو رشته‌ کشاورزی و فیزیک دانشگاه تهران پذیرفته شد که به دلیل علاقه‌ وافر به فیزیک، این رشته را برای ادامه تحصیل انتخاب کرد.

ثبوتی در دوران دانشگاه با توفان‌های سیاسی شدید سال‌های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۳ همراه بود. وی پس از پایان تحصیلاتش در آزمون نقشه‌برداری قبول شد و به صورت رایگان به یاری دکتر حسین کشی افشار شتافت و پس از چندی با معرفی وی به دانشگاه تورنتو کانادا عزیمت کرد و موفق شد که درجه‌ کارشناسی ارشد را از آن دانشگاه دریافت کند.

پس از آن به دانشگاه «شیکاگو» راه یافت و به تحصیل اختر فیزیک نزد استادان صاحب‌نامی هم‌چون سوبرامانیان، چاندراسکار، چمبرلن پرداخت. او در سال ۱۳۴۲ مدرک دکتری تخصصی خود را در این رشته دریافت کرد و برای تدریس با سمت استادیاری رهسپار دانشگاه «نیوکاسل» در انگلستان شد.

سخنرانی دکتر بهزاد در مراسم بزرگداشت

دکتر ثبوتی پس از مدتی به ایران بازگشت و چندی بعد با سمت دانشیاری در دانشگاه شیراز به کار مشغول شد. فعالیت وی در دانشگاه شیراز سرآغاز تحولات جدیدی در دستگاه آموزش عالی ایران بود. نظام ترمی - واحدی کنونی از دستاوردهای دکتر ثبوتی برای نظام آموزشی کشور است.

 وی، همچنین طرح ارتقای اعضای هیات علمی بر مبنای پژوهش‌های آنان را پیشنهاد داد و آن را در دانشگاه شیراز اجرا کرد. پایه‌گذاری دوره‌های کارشناسی ارشد در آن دانشگاه از جمله دیگر خدمات استاد در دوران فعالیت در دانشگاه شیراز است.

دکتر ثبوتی در سال ۱۳۴۸ در یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه «پنسیلوانیا» رفت و ضمن تحقیقات به تدریس در آن دانشگاه پرداخت. وی پس از مدتی به ایران بازگشت و علاوه بر تدریس در دانشگاه صنعتی شریف در سال ۱۳۵۱ طرح تاسیس رصدخانه ابوریحان بیرونی شیراز را ارائه داد. این رصدخانه که در سال ۱۳۵۲ افتتاح شد با تلسکوپی به قطر آینه ۵۰ سانتی‌متر هنوز بزرگترین رصدخانه‌ فعال ایران است.

استاد پس از آن، دوره دکتری نجوم در دانشگاه را بنیان گذاشت و زمینه‌ تحصیلات عالیه‌ علاقه‌مندان اختر فیزیک را در دانشگاه شیراز فراهم کرد.

دکتر ثبوتی با پی‌گیری‌های فراوان، مرکز تحصیلات تکمیلی در علوم پایه‌ زنجان را در سال ۱۳۷۰ تاسیس کرد. همچنین در ایجاد انجمن نجوم ایران در سال ۱۳۷۵ که با تلاش چند اخترشناس حرفه‌ای ایران محقق شد، نقش مهمی برعهده داشت.

از استاد ثبوتی حدود ۶۰مقاله‌ پژوهشی در مجلات علمی بین‌المللی منتشر شده است. این پژوهشگر خستگی ناپذیر در عرصه‌ فیزیک و نجوم علاوه بر دریافت عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی و مدال پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در سال ۲۰۰۰ میلادی به دلیل فعالیت‌های مستمر علمی به دریافت مدال ویژه آکادمی علوم جهان سوم مفتخر شده است.

مراسم اهدای هدایا در بزرگداشت دکتر ثبوتی-فرهنگسرای ابن‌سینا

انجمن فیزیک ایران در شهریور ماه ۱۳۸۱ هفتادمین سال موجودیت خود را همزمان با هفتادمین سالگرد تولد استاد ثبوتی در کنفرانس سالانه‌ی فیزیک ایران جشن گرفت. این برنامه به احترام این همراه خستگی‌ناپذیر سال‌های فیزیک ایران، کنفرانس ثبوتی نامگذاری و با حضور بیش از ۸۰۰ تن از استادان و دانشجویان فیزیک ایران با شکوه خاصی در دانشگاه زنجان برگزار شد.

متن زندگی‌نامه استاد ثبوتی برگرفته از وبگاه همشهری‌آنلاین است.

بقایای یک ستاره

منجمان موفق به کشف یکی از نوادر فضایی در همسایگی ما در جهان شده اند - بقایای یک ستاره مرده با مشخصه های غیرعادی.

این شیء، موسوم به ستاره نوترونی، با استفاده از تلسکوپ های فضایی و رصدخانه های زمینی کشف شد. اما به نظر می رسد این یکی، که در صورت فلکی دب اصغر واقع است، فاقد برخی از مشخصه های کلیدی یافت شده در سایر ستارگان نوترونی باشد. قرار است جزئیات این مطالعه توسط تیمی از محققان آمریکایی و کانادایی، در نشریه "استروفیزیکال" چاپ شود. اگر این یافته تایید شود، تنها هشتمین "ستاره نوترونی منزوی" شناخته شده خواهد بود - یعنی یک ستاره نوترونی که فاقد بقایای ابرنواختری، یا یک ستاره جفت، یا تپش های رادیویی است. این شیء به یاد شخصیت شرور فیلم "هفت دلاور"، ساخته دهه 1960 ، کالوِرا نامگذاری شده است. نویسندگان مقاله استروفیزیکال تخمین می زنند که این شیء 250 سال نوری تا هزار سال نوری از ما فاصله داشته باشد. به این ترتیب کالورا یکی از نزدیک ترین ستارگان نوترونی به زمین است و شاید هم نزدیک ترین باشد. وقتی عمر ستاره ای تمام می شود یکی از احتمالات، تبدیل آن به ستاره نوترونی است. وقتی سوخت ستارگانی که جرم آنها چهار تا هشت برابر خورشید است تمام می شود، در انفجاری موسوم به ابرنواختر لایه های بیرونی خود را از دست می دهند. آنچه باقی می ماند بقایای ابرنواختر است. سپس بخش مرکزی ستاره زیر وزن خود سقوط می کند و باعث ترکیب پروتون ها و الکترون ها و تولید نوترون ها می شود. نام ستاره به همین دلیل نوترونی است. جستجوی داده ها رابرت راتلج از دانشگاه مکگیل در شهر مونترِئال کانادا اولین کسی بود که متوجه این شیء شد. بخشی از مطالعات به روی این ستاره با سوئیفت انجام شد وی به مقایسه کاتالوگی از 18 هزار منبع آسمانی اشعه ایکس که توسط ماهواره آلمانی-آمریکایی "روسَت" تهیه شده، با کاتالوگ اشیایی که در نور قابل رؤیت، مادون سرخ، و امواج رادیویی ظاهر شدند پرداخت. پروفسور راتلج تشخیص داد که یکی از منابع روسَت (Rosat) به نام 1RXS J141256.0+792204 در هیچ یک از طول موج های دیگر همتایی ندارد. سپس گروه منجمان تلسکوپ فضایی "سوئیفت" ناسا را در اوت 2006 به سوی این شیء نشانه رفت. تلسکوپ اشعه ایکس سوئیفت نشان داد آن منبع صدور اشعه ایکس همچنان وجود دارد و تقریبا همانقدر انرژی ساطع می کند. روسَت در سال های 1990 تا 1999 به گردآوری منابع آسمانی اشعه ایکس پرداخت. رصدهای سوئیفت به گروه امکان داد موقعیت این شیء را با دقت بیشتر محاسبه کنند و معلوم شد که این به هیچ شیء شناخته شده دیگر فضایی ارتباط ندارد. محققان سپس با تلسکوپ 1/8 متری "جمنای شمالی" در هاوائی و رصدخانه فضایی اشعه ایکس چاندار به مطالعات خود ادامه دادند. خواص غیرعادی اینکه کالوِرا دقیقا چه نوع ستاره نوترونی است همچنان یک معماست. به گفته دکتر راتلج، هیچ تئوری پذیرفته شده عمومی دیگری برای توضیح اشیایی مانند کالوِرا که در طیف اشعه ایکس، درخشان، اما در نور قابل رؤیت، محو، هستند وجود ندارد. وی گفت: "یا کالورا یک نمونه غیرعادی از یک نوع شناخته شد ستاره نوترونی است، یا نوع جدیدی از ستاره نوترونی است، یعنی نخستین نمونه در نوع خود." موقعیت کالورا یعنی فاصله زیاد آن از سطح کهکشان راه شیری نیز یک معما است. پژوهشگران بر این باورند که این شیء بقایای ستاره ای است که زمانی در سطح پرستاره کهکشان ما می زیسته و بعدا در یک ابرنواختر منفجر شده است. کالورا برای رسیدن به موقعیت فعلی باید راه خود را به خارج از سطح کهکشان باز کرده باشد

اورانوس و شهریور

سیاره اورانوس را از پهلو ببینید

این روزها سیاره اورانوس در صورت فلکی دلو بسر می برد و وضعیت مناسبی برای رصد دارد. بهترین روش برای یافتن این سیاره استفاده از ستاره فی - دلو  ( از قدر 4.2 ) است. سیاره اورانوس کمی بالاتر از این ستاره، 13 دقیقه قوسی آن است. سیاره اورانوس به مانند جسم کم نوری از قدر 5.7 و قطر آن 3.66 ثانیه قوسی و به رنگ سبز ( البته از درون تلسکوپ ) دیده خواهد شد. اما رویداد جالب توجه در رصد این سیاره که پس از 42 سال روی داده، دیده شدن این سیاره از پهلو است که باعث شده کمربند بسیار کم نور آن دیده نشود. البته منجمان آماتوری که تلسکوپهای قوی دارند می توانند این کمربند را مشاهده کنند. ادامه خبر را مشاهده نمایید. برای دیدن قرص سیاره اورانس از تلسکوپهایی با بزرگنمایی حدالق 120 برابر می توانید بهره ببرید اما برای دیدن کمربند آن به تلسکوپهایی بسیار قوی با قطری در حدود 10 اینچ و بزرگنمایی بیشتر از 500 برابر نیاز است و این کار را برای منجمان آماتوری بسیار مشکل می سازد.

زمین رو در روی مریخ

وقتی خواندن کلمات این جمله به پایان برسد ، فاصله ی ما تا مریخ 25 مایل کوتاهتر می شود ! بله درست است ! زمین و مریخ در حال همگرایی و نزدیک شدن به یکدیگر هستند ... ادامه خبر را بخوانید  آگوست 2007 ـ وقتی خواندن کلمات این جمله به پایان برسد ، فاصله ی ما تا مریخ 25 مایل کوتاهتر می شود ! بله درست است ! زمین و مریخ در حال همگرایی و نزدیک شدن به یکدیگر هستند و فاصله ی بین دوسیاره با سرعتی معادل ؛ ( 22 ) هزار مایل در ساعت در حال کوتاهتر شدن است . به عبارتی اگر 4 ثانیه طول بکشد تا خواندن هر جمله تمام شود در این مدت فاصله زمین تا مریخ 25 مایل کوتاهتر می شود ! این امر سرانجام موجب خواهد شد که در اواخر ماه دسامبر سال 2007 مریخ در یک رویارویی نزدیک با زمین از تمام ستارگان درخشان در آسمان ، نورانی تر به نظر برسد . در قرن 19 میلادی رویدادی مشابه اتفاق افتاد و منجمی به نام LoweLL در یاد داشت های خود آن را چنین توصیف کرد : مریخ در تاریکی آسمان به طرز باشکوه و فوق العاده ای درحال درخشش است ، به گونه ای که روشنایی آن از رقبای بزرگی چون سیاره ی مشتری نیز بالاتر است ! بر خلاف شایعات بی اساس ، روشنایی مریخ بر ماه پیشی نخواهد گرفت ! یک Email تحت عنوان مریخ بزرگ یا دو ماه در آسمان از مدت ها پیش به صورت چرخشی مابین کاربران اینترنتی ردوبدل می شود . در این نامه ی الکترونیکی ادعا شده که در 27 ام آگوست یعنی دوشنبه 5 شهریور ، سیاره مریخ مثل یک ماه کامل بزرگ شده و در نتیجه ماه و مریخ در کنار یکدیگر ، هنگام شب خواهند درخشید ! در ادامه ی این ایمیل اظهار شده که مریخ در این شب بسیار دیدنی و درخشان خواهد بود و انسانهایی که اکنون زنده اند ، دیگر چنین رویدادی را در طول عمرشان نخواهند دید . این ایمیل بی اساس و نادرست است ، در 27 آگوست چنین چیزی هرگز اتفاق نخواهد افتاد . درست است که زمین و مریخ در حال همگرایی و نزدیکی به یکدیگرند ، اما در نزدیکترین حالت هم ، این دوسیاره میلیون ها مایل از یکدیگر دورخواهند بود ! در چنین فاصله ای مریخ درست شبیه یک ستاره خواهد درخشید اما روشنایی آن هرگز قابل مقایسه با ماه کامل نمی باشد! برای درک بیشتر موضوع ، فرض کنید که زمین و مریخ دو دونده اند که در امتداد جاده ای به رقابت می پردازند ، زمین با سرعت بیشتری بر روی جاده حرکت کرده و مریخ که دونده ی کندتری است در بیرون جاده در حال دویدن می باشد .( دیا گرام را نگاه کنید) هم اکنون که در ماه آگوست هستیم ، زمین از پشت سربه مریخ نزدیک شده و باسرعت نسبی 22 هزار مایل در ساعت به رقیبش رسیده است ! در ماه دسامبر زمین از مریخ پیشی می گیرد و با همان سرعت به حرکتش ادامه خواهد داد ، اما فاصله ی این دو هرگز از 55 میلیون مایل که خط فاصل مستقیم این 2 سیاره است کمتر نخواهد شد . با در نظر داشتن این واقعیت که مریخ و زمین در حال نزدیک شدن به هم هستند ، سازمان ناسا از این فرصت استثنایی به خوبی بهره برد و فضاپیمای خود فونیکس را به سوی مریخ پرتاب نمود ! فونیکس در چهارم آگوست از مرکز فضایی کیپ کاناورال به سمت مریخ پرواز کرد و در اواخر ماه می سال 2008 در ناحیه ی قطبی مریخ فرو خواهد آمد . بازوهای روباتیک فونیکس در این منطقه حفاری و به جستجوی منطقه ی فرود پرداخته و احتمال وجود زیستگاه موجودات ذره بینی را بررسی خواهند نمود . سال آینده که فضاپیمای فونیکس به فاصله بسیار نزدیکی از مریخ می رسد ، سیاره ی مریخ از منظراین فضاپیمابسیاردرخشان ورقیب اصلی ماه خواهد بود!! خوب!،..... اکنون باید مریخ را در 27 آگوست فراموش کنیم ؟ نه؟ ـ خیر اینقدر عجول نباشید . اگر چه در 27 آگوست دو ماه در آسمان نخواهد بود ، در عوض دو چشم زیبا در آسمان دیده خواهد شد! ساعت 3 صبحگاه 27 آگوست مریخ در آسمان شرق بالا رفته و در کنار ستاره ی بزرگ و سرخ رنگ دبران نمایان خواهد شد . این دو چراغ قرمز رنگ و زیبا ، همچون دو چشم وهم انگیز و نورانی در آسمان خود نمایی خواهند کرد . ارزش بیدار ماندن را خواهد داشت ! کسانی که به سرنوشت دو مریخ پیمای معروف یعنی ( فرصت و روح ) علاقه داشته و ماجرای آن ها را مرتب پیگیری می کنند ، می دانند که این دو مریخ پیما از مدت ها پیش گرفتار طوفانهای گرد وغبار مریخی شده اند .گرد وغبار تیره ای که در سطح مریخ به پاخاسته ، سبب گرفتگی فضای مریخ شده و در نتیجه شدت نور خورشید که به مریخ می رسد ، تا حد زیادی کاهش یافته است . این موضوع سبب پدید آمدن مشکلاتی برای مریخ پیماهای مذکور شده است چراکه هر دو با انرژی خورشیدی کار می کنند . ماه گذشته به سبب کافی نبودن نور ، این دو مریخ پیما مجبور شدند در حالت سکون باقی مانده و از حرکت ، حفاری و حتی ارتباط با زمین خود داری کنند تا انرژی ذخیره شده در آنها هدر نرفته و حفظ شود . اگر در 27 آگوست از یک تلسکوپ معمولی برای رصد مریخ استفاده کنید خیلی از نشانه های آشنا در سطح مریخ دیده نخواهد شد چراکه احتمالاً ابرهای گرد و غبار مریخی که قابل رصد هستند موجب گرفتگی فضای مریخ شده و مانع از دیدن سطح معمول و مأنوس مریخی می شوند ! البته شاید هم همزمان با شدت یافتن توفانهای گرد و غبار, مریخ باتلسکوپ شمابه شکل یک توپ نارنجی دیده شود.ازامشب رصد مریخ را اغازکنید, هر شب دید شما بهتر خواهد شد ! اکنون که خواندن این مقاله به پایان رسید شما 1000 مایل به مریخ نزدیکتر شده اید .  به قلم دکتر تونی فیلیپس کارشناس ناسا منبع : science. Nasa . gov

ماه شعبان و هلال آن

سلام

می خوام عید رو به همتون تبریک بگم

بهترین ماه قمری

ماه شعبان هست که الان هلال این ماه هم در

آسمان خودنمایی می کند از همتون دعوت

می کنم

یک سری به آسمون بزنید امشب شب بدی از

نظر

 آب وهوایی برای اهواز هست هم شرجی و

 هم گرم

 و غبار آلود

NASA و وسیله ای دیگر برای راحتی فضانوردان

ناسا دستگاهی برای سنجش تعادل روانی فضانوردان    طراحی کرد

از آنجا که استرس و خستگی در حین انجام ماموریت‌های فضایی می‌تواند بسیار خطرناک باشد، دانشمندان آژانس فضایی ناسا، یک وسیله دستی برای تشخیص استرس در فضانوردان طراحی کرده‌اند.   از آنجا که استرس و خستگی در حین انجام ماموریت‌های فضایی می‌تواند بسیار خطرناک باشد، دانشمندان آژانس فضایی ناسا، یک وسیله دستی برای تشخیص استرس در فضانوردان طراحی کرده‌اند. به گزارش سرویس «علمی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، خطاهایی که در اثر استرس و خستگی رخ می‌دهند، می‌توانند در هر موقعیتی و در هر مکانی خطرناک باشند اما خطاها در هیچ کجا به اندازه فضا خطرناک نیستند. تصور می‌شود که خستگی یک فضانورد نقش بسیار مهمی در حادثه برخورد سال 1997 بین ایستگاه فضایی میر و یک سفینه تدارکاتی روسی طی یک مانور اتصال معمولی، داشته است. بحث‌ها و مجادلات اخیر از جمله مصرف الکل در بین فضانوردان ناسا و پرونده لیزانوواک فضانورد زن ناسا که فوریه امسال به اقدام برای قتل متهم شد، مساله استرس در فضا را بیش از پیش مورد توجه مسئولان سازمان فضایی آمریکا قرار داده است. با توجه به این موضوعات دانشمندان ناسا، در تلاش برای آزمایش یک وسیله دستی هستند که برای هشدار دادن به فضانوردان در شرایطی که به لحاظ روانی آمادگی انجام ماموریتها و عملیاتهای حیاتی و مهم مانند پیاده روی فضایی را ندارند، طراحی می‌شود. این وسیله فرد را در یک آزمایش سه دقیقه‌یی قرار می‌دهد که شامل فشار دادن یک دکمه با حداکثر سرعت پس از روشن شدن یک چراغ است. این آزمایش می‌تواند وخامت توان ذهنی فرد را که در اثر کم خوابی یا استرس ایجاد شده، شناسایی کند؛ عاملی که در شرایط ظاهری کمتر در افراد قابل مشاهده و تشخیص است. این وسیله توسط یک روانشناس دانشگاه پنسیلوانیا طراحی شده است.